Türkiye nën Presidentin Recep Tayyip Erdoğan ka demonstruar një përkushtim të palëkundur për të nxitur paqen dhe stabilitetin brenda rajonit të saj dhe më gjerë – nga ndërhyrja dhe përfshirja e saj në konfliktet në Libi, Siri, Azerbajxhan dhe Ukrainë deri te politika e saj e jashtme proaktive që përfshin botën.

 

Pavarësisht fokusit në zgjedhjet historike të majit dhe shkatërrimit të tërmeteve binjake të 6 shkurtit që morën jetën e të paktën 50.000 njerëzve në vend, Presidenti Erdoğan ka vazhduar përpjekjet diplomatike për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve ndërkombëtare, duke treguar përkushtimin e palëkundur të Türkiyes ndaj diplomacisë ndërkombëtare, madje edhe gjatë periudhave me rëndësi vendimtare të brendshme.

 

Türkiye, e vlerësuar ndërkombëtarisht për rolin e saj unik ndërmjetësues midis palëve në konflikt, ka rritur misionet e saj diplomatike në mbarë botën në dekadën e fundit për të rritur ndikimin e saj.

 

Përfshirja dhe qasja strategjike e Presidentit Erdoğan kanë luajtur një rol kyç në këto përpjekje dhe kanë rritur statusin e tij si një burrë shteti me raport të ngushtë me liderët botërorë.

 

Këtu është një vështrim në përpjekjet më të rëndësishme të ndërmjetësimit të Türkiyes nën udhëheqjen e Presidentit Recep Tayyip Erdoğan.

 

Ukraina

 

Ndërmjetësimi i Türkiyes në konfliktin e Ukrainës e ka forcuar statusin e saj diplomatik.

 

Angazhimi i Presidentit Erdoğan dhe diplomacia e anijes midis Rusisë dhe Ukrainës ka kontribuar në depërshkallëzimin e tensioneve dhe ka hapur rrugën për Iniciativën e Drithit të Detit të Zi.

 

Sipas marrëveshjes së nënshkruar në korrik të vitit 2022, më shumë se 30 milionë tonë drithë janë eksportuar nga Ukraina në vendet në nevojë të madhe, kryesisht në Afrikë dhe Lindjen e Mesme.

 

Erdoğani mori një rol unik si një lider që ka një linjë të drejtpërdrejtë kontakti si me presidentin rus Vlladimir Putin ashtu edhe me atë të Ukrainës Volodymyr Zelenskyy.

 

Palët u takuan në Istanbul më 10-11 maj për negociata mbi një tjetër zgjatje të marrëveshjes, vetëm disa ditë para zgjedhjeve, duke demonstruar edhe një herë përkushtimin e Ankarasë ndaj çështjeve globale edhe në kohë aktiviteti të rëndësishëm të brendshëm.

 

Libia

 

Në luftën civile të Libisë, Türkiye ka mbështetur Qeverinë e Pajtimit Kombëtar të njohur ndërkombëtarisht (GNA).

 

Përpjekjet diplomatike të presidentit turk Recep Tayyip Erdoğan kanë lehtësuar dialogun midis fraksioneve ndërluftuese, duke rezultuar në një armëpushim dhe negociata politike të mëvonshme.

 

Edhe gjatë periudhës së fushatës zgjedhore në Türkiye, Presidenti Erdoğan u takua disa herë me kryeministrin e Libisë Abdulhamid Dbeibah, duke demonstruar përkushtimin e tij të palëkundur për paqen dhe stabilitetin në rajon.

 

Në një rast, Erdoğan u takua me Dbeibahun së bashku me Presidentin e Azerbajxhanit Ilham Aliyev në Teknofest të Istanbulit vetëm disa orë përpara se të rishfaqej në gjurmët e fushatës në Izmir.

 

Siria

 

Përfshirja e Türkiyes në Siri ka qenë e shumanshme, duke u fokusuar në adresimin e shqetësimeve humanitare dhe promovimin e stabilitetit rajonal.

 

Nismat e Erdoğanit kanë përfshirë dhënien e ndihmës për refugjatët sirianë, luftimin e të gjitha formave të terrorizmit, krijimin e zonave të sigurta dhe pritjen e bisedimeve të paqes me lojtarët kryesorë si Rusia.

 

Gjatë zgjedhjeve, pritja e sirianëve në Türkiye u bë gjithashtu një çështje e fushatës, pasi opozita shpresonte të përfitonte nga retorika e saj populiste dhe ksenofobike kundër refugjatëve.

 

Megjithatë, presidenti Erdoğan nuk u largua kurrë nga qasja e tij humanitare ndaj çështjes, pavarësisht sugjerimeve se kjo mund t’i kushtojë vota vendimtare.

 

Ai njoftoi se Türkiye dhe Katari kanë punuar në një projekt për të zhvendosur të paktën një milion refugjatë sirianë nga Türkiye në një zonë të sigurt brenda Sirisë veriore.

 

Azerbajxhan-Armeni

 

Një shembull tjetër i dukshëm i përpjekjeve ndërmjetësuese të Türkiyes nën udhëheqjen e Presidentit Erdoğan është përfshirja e saj në konfliktin Azerbajxhan-Armeni mbi rajonin kontrovers të Karabakut.

 

Marrëdhëniet midis dy ish-republikave sovjetike kanë qenë të tensionuara që nga viti 1991 kur ushtria armene pushtoi Karabakun, një territor i njohur ndërkombëtarisht si pjesë e Azerbajxhanit dhe shtatë rajone ngjitur.

 

Në vjeshtën e vitit 2020, Azerbajxhani çliroi disa qytete, fshatra dhe vendbanime nga pushtimi armen pas 44 ditësh luftimesh intensive që përfunduan me një marrëveshje paqeje të ndërmjetësuar nga Rusia.

 

Türkiye i ka ofruar mbështetje të rëndësishme politike Azerbajxhanit gjatë dhe pas konfliktit, duke riafirmuar angazhimin e saj ndaj kauzës së Azerbajxhanit për rimarrjen e tokave të pushtuara nga Armenia mbi dy dekada më parë.

 

Presidenti Erdoğan shprehu hapur solidaritetin me Azerbajxhanin, duke dënuar pushtimin e Karabakut nga Armenia dhe duke theksuar nevojën për një zgjidhje të drejtë dhe të qëndrueshme.

 

Megjithatë, Türkiye është fokusuar gjithashtu në angazhimin me Armeninë, pasi të dyja shtetet caktuan të dërguar për të negociuar normalizimin e marrëdhënieve.

 

Në mënyrë simbolike, kryeministri i Armenisë, Nikol Pashinyan, ishte një nga të parët që e uroi Erdoğanin për fitoren e tij në zgjedhje.

 

Sudani

 

Në vazhdën e konfliktit të armatosur midis ushtrisë sudaneze dhe Forcave të Mbështetjes së Shpejtë paraushtarake, Presidenti Erdoğan shprehu gatishmërinë e Türkiyes për të pritur bisedimet dhe për të ndërmjetësuar konfliktin.

 

Më 9 maj, në një telefonatë me shefin e ushtrisë sudane Abdel Fattah al Burhan, Erdoğani tha se Türkiye do të vazhdojë përpjekjet e saj në kontakt me OKB-në për të siguruar që nevojat urgjente humanitare të popullit sudanez të përmbushen.

 

Kjo ka ardhur gjithashtu në një kohë kur Erdoğani u përball me zgjedhjet në vendin e tij, të konsideruara më të rëndësishmet e të gjitha kohërave.

 

Megjithatë, Recep Tayyip Erdoğan mbeti i përkushtuar ndaj përpjekjeve të Türkiyes për të adresuar nevojat urgjente humanitare të popullit sudanez duke u angazhuar me OKB-në dhe palët e tjera të interesit.

 

Udhëheqja e Presidentit Recep Tayyip Erdoğan në Türkiye ka shfaqur qëndrueshmërinë e tij të jashtëzakonshme në ruajtjen e përpjekjeve diplomatike.

 

Pas fitores së zgjedhjeve, Erdoğani ka riafirmuar edhe një herë përkushtimin e Türkiyes për paqen dhe sigurinë ndërkombëtare, duke deklaruar se Türkiye synon “të krijojë një brez sigurie dhe paqeje nga Evropa në Detin e Zi, nga Kaukazi dhe Lindja e Mesme në Afrikën e Veriut”.

 

Fokusi i vazhdueshëm diplomatik i Türkiyes nën udhëheqjen e Erdoğanit është një dëshmi e përkushtimit të vendit ndaj diplomacisë ndërkombëtare dhe ndjekjes së paqes dhe stabilitetit global./TRT