Formula fituese: Ndikimi i Erdoğanit në transformimin e Türkiyes

Më 27 mars 1994, Recep Tayyip ErdoÄŸan u bë Kryetar i Komunës Metropolitane të Istanbulit, një periudhë kur reputacioni i tij u rrit ndërsa trajtoi me mjeshtëri çështjet sfiduese të qytetit. Ai menaxhoi problemin thelbësor të mbeturinave të Istanbulit, veçanërisht në rajonin bregdetar të Haliçit, dhe trajtoi në mënyrë efektive krizën e ujit të metropolit duke siguruar një furnizim të qëndrueshëm për banorët e tij.

Rrëfimi i karrierës politike të ErdoÄŸanit mori një kthesë dramatike më 12 dhjetor 1997, kur ai u dënua me burg dhe më pas u hoq nga posti i tij si kryetar i Komunës Metropolitane të Istanbulit pasi recitoi një poezi në publik.

Pas vuajtjes së një dënimi katërmujor, Recep Tayyip ErdoÄŸan themeloi Partinë për Drejtësi dhe Zhvillim (AK Parti) më 14 gusht 2001 – një moment kyç në rrugëtimin politik të vendit.

Që kur mori postin e kryeministrit më 15 mars 2003, ErdoÄŸan u ka dhënë fund qeverive të koalicionit nëpërmjet një serie të pandërprerë fitoresh elektorale. Ai gjithashtu filloi zbatimin e reformave thelbësore demokratike, sociale dhe ekonomike.

Këto ndryshime transformuese rritën stabilitetin e Türkiyes në vend, ndërsa në të njëjtën kohë përforcuan praninë e saj në arenën ndërkombëtare.

Seria e fitores së ErdoÄŸanit në zgjedhje vazhdoi pa ndërprerje, duke filluar nga 22 korriku 2007, e ndjekur nga triumfet më 12 qershor 2011 dhe 10 gusht 2014. Një referendum në 2017 miratoi kalimin e tij në një sistem presidencial dhe ai konsolidoi më tej pozicionin e tij me rizgjedhjen si president më 24 qershor 2018.

Zhvillimi ekonomik dhe infrastrukturor

Në fazat fillestare të administratës së tij, ErdoÄŸan drejtoi një fazë të rritjes dhe evolucionit të konsiderueshëm ekonomik.

Nën drejtimin e tij, të ardhurat për frymë të Türkiyes thuajse u trefishuan, duke e çuar vendin në radhët e ekonomive me zgjerim më të shpejtë në botë.

Varfëria u ul ndjeshëm dhe vendi u ngjit për t’u bërë ekonomia e 19-të më e madhe, me një vlerë prej 1 trilion dollarësh. Ky përmirësim i dukshëm ishte pjesërisht rezultat i një serie strategjike reformash strukturore dhe stabiliteti që synonin të integronin fort Türkiyen në ekonominë globale.

Këto masa mbuluan politikat ekonomike liberale, nxitjen e sipërmarrjes dhe zbatimin e reformave thelbësore të sektorit bankar.

ErdoÄŸan ka marrë masa vendimtare për të adresuar çështjen e gjatë të infrastrukturës së lënë pas dore në historinë e Türkiyes.

Administrata e tij ka shfaqur një përkushtim të thellë për zhvillimin e infrastrukturës, duke bërë investime të konsiderueshme në sektorët kyç, duke përfshirë transportin, kujdesin shëndetësor dhe arsimin.

Arritjet e dukshme nën drejtimin e tij përfshijnë krijimin e rrjeteve kombëtare të rrugëve të dyfishta dhe hekurudhave me shpejtësi të lartë, ndërtimin e urave dhe digave, si dhe zgjerimin e aeroporteve në pothuajse çdo krahinë të vendit.

Për më tepër, krijimi i spitaleve dhe shkollave të reja ka kontribuuar ndjeshëm në përmirësimin e vazhdueshëm të peizazhit të infrastrukturës së Türkiyes. Një shembull i përkushtimit të Türkiyes ndaj arsimit pasqyrohet në shkallën e jashtëzakonshme të regjistrimit për 6-14 vjeç, e cila renditet ndër më të lartat midis vendeve të OECD-së dhe partnerëve.

Nën udhëheqjen e Recep Tayyip ErdoÄŸanit, sistemi i kujdesit shëndetësor në Türkiye ka dëshmuar një transformim të jashtëzakonshëm, duke trajtuar në mënyrë efektive sfidat e mëdha. Popullsia fitoi qasje në shërbime të kujdesit shëndetësor universal të cilësisë së lartë, ndërkohë që futja e spitaleve të qytetit (Sehir Hastaneleri) synonte të plotësonte nevojat gjithëpërfshirëse të çdo rajoni, duke ofruar një gamë të gjerë lehtësish mjekësore.

Për më tepër, prania globale e Türkiye u zgjerua ndjeshëm, me një numër mbresëlënës prej 42 kontraktorësh turq që hynë në listën e 250 më të mirëve në botë, së bashku me kompanitë solide të sistemit bankar dhe industrisë së mbrojtjes.

Për më tepër, Türkiye u shfaq si një qendër jetike për projektin e Rrugës së Mëndafshit dhe luajti një rol vendimtar në lehtësimin e transferimit të gazit natyror.

Industria kombëtare e mbrojtjes

Türkiye ka përjetuar përparime të rëndësishme në industrinë e saj të mbrojtjes kombëtare, me fokus në reduktimin e varësisë nga furnizuesit e huaj dhe forcimin e aftësive të saj ushtarake.

Kjo përpjekje strategjike ka rezultuar në arritje të dukshme në prodhimin e pajisjeve ushtarake, duke përfshirë automjete të blinduara, dronë, anije detare dhe avionë.

Një zhvillim veçanërisht i rëndësishëm është përparimi mbresëlënës në dronët e armatosur indigjenë. Dronët turq, të ilustruar nga Bayraktari shumë i aftë, kanë dëshmuar efektivitetin e tyre në konflikte si Karabaku dhe Ukraina. Türkiye ka fituar njohjen si një eksportues i madh i sistemeve të avancuara të dronëve, duke tërhequr vëmendjen dhe vlerësimin e rëndësishëm të medias.

Paketat demokratike

Ndryshe nga pretendimet e pabazuara të Perëndimit, peizazhi mediatik në Türkiye ka pësuar një transformim të jashtëzakonshëm dhe pozitiv.

Sot, ka një diversitet më të madh të organeve mediatike që nxisin kritika në rritje në krahasim me vitet 1990. Türkiye tani krenohet me një sërë platformash mediatike të lira dhe opozitare.

Zërat kritikë lulëzojnë gjithashtu nëpër kanale të ndryshme të mediave sociale, të përforcuara nga figura me ndikim.

Për më tepër, liritë civile janë zgjeruar në Türkiye, duke u dhënë fund krimeve të pazgjidhura që pllakosën vitet ‘90 dhe duke krijuar një mjedis më gjithëpërfshirës për lirinë e organizimit.

Administrata e ErdoÄŸanit ka luajtur një rol kryesor në përmirësimin e të drejtave dhe statusit të grupeve minoritare, me një fokus të veçantë në popullsinë kurde.

Janë bërë përpjekje për të promovuar identitetin e tyre, të drejtat kulturore dhe të drejtat gjuhësore, duke përfshirë prezantimin e kanaleve televizive kurde të mbështetura nga shteti, departamenteve të gjuhës dhe letërsisë kurde. Këto nisma synojnë të korrigjojnë kufizimet dhe mbikëqyrjet e kaluara.

Për më tepër, janë zbatuar masa për të mbrojtur dhe për të promovuar lirinë e shprehjes, shoqërimit dhe fesë për komunitetet më të vogla pakicë, si të krishterët, suryanët, hebrenjtë dhe armenët.

Në të kaluarën, proceset demokratike të Türkiyes u ndërprenë shpesh nga ndërhyrjet ushtarake.

Megjithatë, qytetarët turq kanë demonstruar vazhdimisht një përkushtim të palëkundur ndaj demokracisë, siç dëshmohet nga rezistenca e tyre e bashkuar kundër përpjekjes për grusht shteti ushtarak të vitit 2016.

Kjo përpjekje kolektive nënvizoi përkushtimin e tyre të vendosur për ruajtjen e vlerave demokratike dhe ruajtjen e integritetit të procesit zgjedhor.

Veçanërisht, më 14 maj 2023, pjesëmarrja elektorale turke arriti nivele të jashtëzakonshme, me një pjesëmarrje të jashtëzakonshme prej 90 për qind. Ky angazhim i jashtëzakonshëm pasqyron rëndësinë e thellë që qytetarët turq i kushtojnë formësimit të së ardhmes së tyre demokratike dhe ushtrimit të së drejtës së tyre për të votuar.

Rritja e ndikimit ndërkombëtar

Administrata e ErdoÄŸanit ka ndjekur në mënyrë aktive qëllimin për të zgjeruar ndikimin e Türkiyes në skenën ndërkombëtare.

Kjo ka sjellë një rol më të sigurt në politikën rajonale, veçanërisht në konflikte si Siria, Libia dhe Karabaku. Për më tepër, ErdoÄŸan ka kërkuar të pozicionojë Türkiyen si një lider në botën myslimane dhe është shfaqur si një nga donatorët më të mëdhenj humanitarë në nivel global, duke ofruar ndihmë për ata që kanë nevojë.

Rritja e ndikimit ndërkombëtar të ErdoÄŸanit mund t’i atribuohet udhëheqjes së tij karizmatike dhe përpjekjeve të afta diplomatike.

Ai ka nxitur lidhje të forta me vende të ndryshme, veçanërisht duke u fokusuar në Afrikë dhe Ballkan, duke ruajtur një ekuilibër delikat me fuqitë e mëdha globale.

Në Afrikë, ErdoÄŸani ka kushtuar përpjekje për të forcuar marrëdhëniet, duke rezultuar në një rritje të konsiderueshme të numrit të ambasadave turke nga 12 në 45 që nga viti 2002. Kjo ka hapur rrugën për partneritete të zgjeruara ekonomike, rritjen e investimeve turke dhe lehtësimin e marrëdhënieve tregtare dhe të investimeve.

Në kontekstin e Libisë, Recep Tayyip ErdoÄŸan ka luajtur një rol të rëndësishëm duke ofruar ndihmën ushtarake dhe mbështetjen politike për Qeverinë e Pajtimit Kombëtar (GNA) të njohur nga OKB-ja, duke kontribuar në përpjekjet e vazhdueshme për zgjidhjen e konfliktit.

Në Ballkan, ErdoÄŸan ka ndjekur në mënyrë aktive lidhje më të ngushta me vendet e rajonit, duke vënë theksin në nxitjen e bashkëpunimit ekonomik dhe shkëmbimeve kulturore.

Kjo përpjekje e përbashkët ka zgjeruar në mënyrë efektive ndikimin e Türkiyes në zonë. Për më tepër, ErdoÄŸan ka demonstruar një akt të aftë balancues në marrëdhëniet midis Rusisë dhe Perëndimit gjatë krizës në Ukrainë.

Ndërsa ruan një partneritet strategjik me Rusinë, ai gjithashtu ka shprehur mbështetje për integritetin territorial të Ukrainës dhe ka mbrojtur një zgjidhje paqësore të konfliktit. Një shembull i trajtimit të dinamikave komplekse gjeopolitike nga ErdoÄŸani mund të shihet në rolin e Türkiyes si ndërmjetëse në marrëveshjen e drithit të Detit të Zi.

Nëse ErdoÄŸani rizgjidhet president më 28 maj, ai synon të arrijë një Türkiye më të fortë me sloganin “Shekulli turk”. Kjo nënkupton një zhvillim të fuqishëm ekonomik dhe pavarësi në industrinë kombëtare të mbrojtjes.

ErdoÄŸan, duke ruajtur një marrëdhënie të ekuilibruar me Perëndimin dhe Rusinë, do të përpiqet gjithashtu të krijojë marrëdhënie më të avancuara me Rusinë, vendet e Gjirit dhe Arabinë Saudite.

Në Türkiye, ku banojnë rreth katër milionë emigrantë, lideri i opozitës është zotuar se do të “përzërë të gjithë refugjatët nga Türkiye” nëse vjen në pushtet.

Në kontrast të fortë, Recep Tayyip ErdoÄŸan përqafon një qasje më të dhembshur ndaj refugjatëve dhe mbetet i përkushtuar për t’u ofruar atyre mbështetje dhe mbrojtje.

Masa e një lideri të vërtetë qëndron në humanizmin e tij, jo në retorikën politike.