Themeluesi i faqes së internetit WikiLeaks, Julian Assange u largua nga Britania e Madhe, ku ishte i ndaluar për 5 vjet, për të shkuar në Ishujt Mariana të Veriut të SHBA-së, përpara se të shkonte në vendin e tij, Australi, si rezultat i marrëveshjen së arritur me SHBA-në.

Sipas mediave britanike dhe amerikane, Assange brenda fushëveprimit të marrëveshjes do të pranojë se ka shkelur ligjin amerikan për spiunazh në seancën që do të mbahet nesër në Gjykatën e Qarkut të Ishujve Mariana të Veriut, nga territori amerikan pranë brigjeve aziatike të Oqeanit Paqësor.

Pas seancës që do të zhvillohet në këtë ishull për shkak të afërsisë me Australinë, shtetas i së cilës është ai, Assange do të dënohet me 62 muaj burg, duke marrë parasysh kohën që ka kaluar në burg në Britani, ku ka qenë i ndaluar për rreth 5 vjet. Si pjesë e marrëveshjes së arritur me SHBA-në, Assange u lejua të shkonte në Australi pas rastit.

Pas marrëveshjes, Assange u largua nga burgu Belmarsh në Londër dhe u nis për në Saipan në Ishujt Mariana të Veriut me avion privat. Kryeministri australian, Anthony Albanese konfirmoi se Assange ishte larguar nga Britania. Ai njoftoi se ambasadori australian në Londër, Stephen Smith do ta shoqërojë Assange në seancën dëgjimore në Saipan.

Gruaja e Assange, Stella Assange, në një deklaratë në llogarinë e saj në X tha: "Julian është i lirë" dhe publikoi pamjet e Assange duke hipur në avion.

- Procesi i gjyqit të Assange

WikiLeaks, i themeluar nga Julian Assange, publikoi 251 mijë dokumente sekrete që vërtetojnë krimet e kryera nga SHBA-ja në Irak dhe Afganistan më 28 tetor 2010.

Assange u arrestua më 11 prill 2019. Nga Ambasada e Ekuadorit në Londër, ku u strehua në qershor 2012 dhe u arrestua për "shkelje të kushteve të lirimit me kusht" u dërgua në burgun Belmarsh në Londër. Gjykata vendosi që Assange, i dënuar me 50 javë burg, të mbetet i paraburgosur pas përfundimit të dënimit në kuadër të kërkesës për ekstradim.

Gjykata e Lartë më 10 dhjetor 2021 vendosi se Assange mund të ekstradohet në SHBA. Pasi Gjykata e Westminsterit vendosi për ekstradimin e tij më 20 prill 2022, atëherë Sekretarja e Brendshme britanike, Priti Patel nënshkroi vendimin për ekstradimin e Assange në SHBA më 17 qershor 2022.

Avokatët e Assange apeluan në Gjykatën Supreme lidhur me vendimin më 1 korrik 2022. Seancat dëgjimore për çështjen e ekstradimit të Julian Assange në SHBA u zhvilluan në Gjykatën e Lartë në datat 20-21 shkurt dhe u theksua se vendimi do të jepej më vonë.

Më 26 mars, gjykata vendosi që Assange të mos ekstradohet në SHBA nëse nuk jepeshin garanci të caktuara nga SHBA-ja.

 

- SHBA-ja dha një garanci për "mos ekzekutim"

Nga SHBA-ja u kërkua garanci, si për shembull që Assange të mos dënohej me vdekje dhe t'i jepej një gjykim i drejtë, në të kundërtën thuhej se Assange mund të apelonte për heqjen e paraburgimit.

Gjykata Supreme kishte njoftuar se pas dhënies së garancive do të vendoste nëse ato ishin të mjaftueshme apo jo. Ndërsa SHBA-ja njoftoi në prill se do të jepte garancitë e kërkuara, Stella Assange deklaroi se burri i saj nuk do të kishte disa të drejta sepse nuk ishte shtetas amerikan.

Avokatët dhe mbështetësit e Assange thonë se ai mund të dënohet deri në 175 vjet burg nëse ekstradohet në SHBA. Pala amerikane pretendon se dënimi me burg mund të jetë nga 4 deri në 6 vjet./aa