Artefakte të reja janë zbuluar në galionin spanjoll të shekullit të 18-të të quajtur "Grali i shenjtë i anijembytjeve" në brigjet e Kolumbisë.
Anija San José i përkiste marinës spanjolle dhe u fundos nga britanikët në 1708 ndërsa po shkonte në qytetin portual të Kolumbisë, Kartagjena, e ngarkuar me tonelata monedha ari dhe argjendi.
Anija e mbytur u zbulua në një vend sekret në vitin 2015, por eksplorimi i parë robotik filloi vetëm në maj të vitit 2024. Vlerësohet se ajo është e ngarkuar me deri në 16 miliardë paund thesar.
Studiuesit thanë se grumbullimi i fundit është një "një grup provash arkeologjike të paprecedentë".
Midis gjetjeve të reja janë një spirancë, shishe qelqi dhe një tavan, sipas një deklarate nga Instituti Kolumbian i Antropologjisë dhe Historisë.
Anija, pronësia e së cilës mbetet e kontestuar, mbante një nga sasitë më të mëdha të sendeve të çmuara që janë humbur ndonjëherë në det, duke përfshirë arkë smeraldi dhe rreth 200 ton monedha ari.
Në atë kohë, anija kishte transportuar ngarkesën e saj të çmuar te mbreti spanjoll për të ndihmuar në pagesën e luftës së tij kundër britanikëve.
Pothuajse 600 anëtarë të ekuipazhit zbritën me të në Detin Karaibe.
“Rezultatet e këtij eksplorimi kanë zbuluar një grup të paprecedentë të provave arkeologjike, të cilat kanë zgjeruar shumë njohuritë tona”, thanë në një deklaratë institucionet përgjegjëse për eksplorimin e rrënojave.
Alhena Caicedo, drejtoresha e Institutit Kolumbian të Antropologjisë dhe Historisë, tha se përfshinte "një seri materialesh të reja që nuk i kishim parë më parë".
“Ndër të tjera, copa druri apo pjesë të bykut të anijes, të paktën mbetje që tregojnë se aty kishte dru dhe gjurmë të spirancave të mundshme”, tha ajo.
"Llojet e tjera të artikujve të gjetur përfshijnë gozhdë, shishe, kavanoza dhe disa materiale të ndryshme si qelqi dhe qeramika."
Presidenti i Kolumbisë, Gustavo Petro, e ka bërë prioritet rikuperimin e anijes së mbytur përpara se të përfundojë mandati i tij në krye në vitin 2026.
Por ka një debat të vazhdueshëm se kush e zotëron thesarin.
Spanja pretendon se San José është një "anije e shtetit" pasi i përkiste marinës spanjolle kur u fundos dhe përmbajtja e saj mbrohet sipas një konvente të OKB-së në të cilën
Kolumbia nuk është palë.
Por bolivianët indigjenë të Qhara Qhara pretendojnë se pasuritë u janë vjedhur atyre.
Dhe kompania e shpëtimit me bazë në SHBA Sea Search Armada e ka çuar Kolumbinë në Gjykatën e Përhershme të Arbitrazhit të OKB-së, duke kërkuar 7.8 miliardë paund, mbi pretendimet se zbuloi për herë të parë anijen më shumë se 40 vjet më parë./SyriNet