Komisioni Evropian shpalli sot paketën e gjashtë të investimeve sipas Planit Ekonomik dhe Investimeve të BE-së për Ballkanin Perëndimor që pritet të mobilizojë 1,2 miliardë euro investime, sipas https://neighbourhood-enlargement.ec.europa.eu/.
Kjo paketë do të mbështesë tetë investime të reja kryesore në furnizimin me ujë dhe kanalizime, trajtimin e ujërave të zeza dhe transportin hekurudhor si dhe inovacionin dhe transformimin e gjelbër në ndërmarrjet e vogla dhe të mesme. Investimet do të kryhen në bashkëpunim të ngushtë me partnerët e Ballkanit Perëndimor dhe institucionet financiare ndërkombëtare.
“Plani ynë i investimeve prej 30 miliardë eurosh për Ballkanin Perëndimor po realizohet, me këtë paketë të re prej 1,2 miliardë eurosh. Ai forcon lidhjet rajonale me infrastrukturën cilësore dhe na afron më shumë, që është qëllimi ynë përfundimtar. Partnerët tanë të Ballkanit Perëndimor po ndërtojnë të ardhmen e tyre evropiane. Këto investime, së bashku me reformat e nevojshme dhe aksesin në tregun tonë të vetëm, do të përgatisin ekonomitë e partnerëve tanë për t’u bashkuar me Bashkimin tonë”, tha presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen.
Paketa e investimeve prej 1,2 miliardë eurosh përfshin 300 milionë euro grante të BE-së nga Instrumenti për Asistencën e Para-anëtarësimit (IPA III), kontribute shtesë dypalëshe nga shtetet anëtare të BE-së dhe Norvegjia, kredi nga institucionet financiare ndërkombëtare dhe kontribute nga ekonomitë e vendeve perëndimore.
Paketa u miratua nga Bordi Operativ i Kornizës së Investimeve të Ballkanit Perëndimor (WBIF) gjatë takimit të 1-2 korrikut.
Investimet e reja kryesore bien nën tre prioritete të Planit Ekonomik dhe Investiv:
Mjedisi dhe klima: Rindërtimi dhe rehabilitimi i infrastrukturës së furnizimit me ujë dhe kanalizimeve në Mal të Zi dhe Bosnjë-Hercegovinë.
Transporti i qëndrueshëm: avancimi në infrastrukturën hekurudhore të Korridorit X, me lidhjen me shpejtësi të lartë Beograd – Velika Plana që mundëson një qarkullim më të shpejtë të udhëtarëve dhe mallrave në rajon.
Mbështetje për sektorin e biznesit: nisja e një objekti të ri për inovacion dhe transformim të gjelbër të ndërmarrjeve në rajon.
Si pjesë e Portës Globale, Plani Ekonomik dhe i Investimeve i BE-së për Ballkanin Perëndimor (2021-27) synon të nxisë rimëkëmbjen afatgjatë, të përshpejtojë një tranzicion të gjelbër dhe dixhital dhe të nxisë bashkëpunimin dhe konvergjencën rajonale me BE-në.
I miratuar nga Komisioni Evropian në tetor 2020, Plani mobilizon deri në 30 miliardë euro investime, përfshirë 9 miliardë euro grante të BE-së përmes IPA III, gjatë periudhës shtatëvjeçare. Nga kjo shumë, 5 miliardë euro janë zotuar përmes WBIF.
Deri më tani, BE-ja ka miratuar programe të vendosura për të mobilizuar deri në 17,5 miliardë euro në investime sipas Planit Ekonomik dhe të Investimeve, duke përfshirë 5,4 miliardë euro grante të BE-së.
WBIF është një platformë e përbashkët financiare e nisur 15 vjet më parë, duke bashkuar Komisionin Evropian, organizatat financiare, shtetet anëtare të BE-së dhe Norvegjinë, për të rritur bashkëpunimin në investimet e sektorit publik dhe privat.
Ai mbështet zhvillimin socio-ekonomik të rajonit dhe kontribuon në integrimin evropian të Ballkanit Perëndimor. Krahas të qenit mjeti kryesor financiar për zbatimin e Planit Ekonomik dhe të Investimeve të BE-së, WBIF do të luajë gjithashtu një rol të rëndësishëm në zbatimin e instrumentit të ri të reformës dhe rritjes prej 6 miliardë eurosh për Ballkanin Perëndimor, i cili ka objektivin e dyfishtë për të nxitur socio- konvergjencën ekonomike me BE-në dhe përshpejtimin e procesit të anëtarësimit.
WBIF do të kanalizojë 3 miliardë euro grante dhe kredi në kuadër të Facilitetit për të mbështetur investimet prioritare në fushat e transportit, energjisë, dixhitale dhe kapitalit njerëzor./ata