Orienti i vitit 2024 nuk është ai i 2016-ës, i cili u karakterizua nga një armiqësi shumë e fortë mes Arabisë Saudite dhe Iranit.
Në hapjen e samitit të Ligës Arabe dhe Organizatës së Bashkëpunimit Islamik në Riad më 11 nëntor, Mohammad bin Salman (MBS) dukej se donte të zyrtarizonte këtë ndryshim.
Princi i kurorës dhe njeriu i fortë i mbretërisë tha se Izraeli duhet të “respektojë sovranitetin territorial të Republikës Islamike të Iranit” dhe “të përmbahet nga sulmi mbi territorin e tij”.
Udhëheqësi saudit gjithashtu e përshkroi Iranin si një “republikë motër”, një term i rezervuar përgjithësisht për “popujt vëllazërorë” të botës arabe.
Izraeli, tha ai, po kryen “gjenocid kolektiv” në Gaza dhe duhet të tërhiqet nga territoret e pushtuara që nga viti 1967, duke përfshirë Bregun Perëndimor, Jerusalemin Lindor dhe Golanin sirian, në mënyrë që të arrijë paqen “gjithëpërfshirëse” rajonale.
Kjo retorikë duket shumë larg Lindjes së Mesme që ëndërron kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, e karakterizuar nga një aleancë mes Izraelit dhe vendeve arabe kundër Iranit.
Kohët e fundit, Riadi ka vazhduar të shfaqë afrimin e tij me Republikën Islamike.
Përveç stërvitjeve të përbashkëta ushtarake të kryera në Detin Arabik, shefi i shtabit saudit, Fayad bin Hamid al-Ruwaili, u prit më 10 nëntor në Teheran nga homologu i tij iranian, Mohammad Bagheri.
Një takim i rangut të lartë i përfunduar nga një intervistë me zyrtarin ushtarak iranian përgjegjës për inteligjencën dhe sigurinë, duke sugjeruar një forcimin e bashkëpunimit për këto çështje strategjike.
Nuk ka normalizim pa shtetin palestinez
Duke iu drejtuar Izraelit, MBS ka përsëritur shumë herë në muajt e fundit se nuk do të kishte normalizim pa krijimin e një shteti palestinez, pasi çështja e Gazës është bërë shumë e rëndë.
Por, megjithatë, këto manovra nuk mund të maskojnë mosbesimin që mbretëria ende ruan ndaj Republikës Islamike.
Vendet e Gjirit kanë frikë se një administratë e re Trump do t’i japë Izraelit më shumë hapësirë për të manovruar në përshkallëzimin e tij me Iranin, sipas diplomatëve të cituar nga Financial Times.
MBS dëshiron me çdo kusht të shmangë tërheqjen në spiralen e një konflikti rajonal me Teheranin dhe të paguajë çmimin, gjë që do të rrezikonte programin e tij të diversifikimit ekonomik Vizioni 2030.
Ky skenar me të vërtetë duket më i mundshëm pas zgjedhjes së Donald Trump si President i Shteteve të Bashkuara.
Administrata e re duhet të përfshijë gjithashtu senatorin Marc Rubio në Punët e Jashtme dhe Michael Waltz në Drejtorinë e Sigurisë Kombëtare, dy skifterë anti-iranianë dhe mbështetës të zjarrtë të Izraelit.
Në rast të një rikthimi në politikën e “presionit maksimal” kundër Iranit, Riadi do ta gjente veten në një vijë kulmore.
“Dobësimi i Iranit është një nga qëllimet e tij, por dinamika e konfliktit nuk është në interesin e tij, sepse krahu radikal i regjimit iranian nuk do të hezitojë të godasë interesat e SHBA-ve në rajon, apo vendet e naftës, përfshirë Arabinë Saudite”, thotë Hasni Abidi, drejtor i Qendrës për Studime dhe Kërkime mbi Botën Arabe dhe Mesdhetare (Cermam), me qendër në Gjenevë.
Aq më tepër që sauditët nuk kanë marrë ende dërgesat e armëve të lëshuara nga Washingtoni këtë verë, nënvizon eksperti.
Kështu deklarata e MBS në samitin e Riadit, e përsëritur në thelb në deklaratën përfundimtare, i drejtohet si popullatës arabe, të acaruar nga pasiviteti i liderëve të tyre përballë Izraelit, por dhe Donald Trump./AlbanianPost