Moshat tona kronologjike dhe biologjike mund të mos jenë gjithmonë të njëjta.
E para është numri i viteve që kemi jetuar dhe e dyta i referohet se sa të vjetra mund të jenë qelizat dhe indet tona. Një studim i ri ka treguar se stresi ose ngjarjet stresuese mund të ndryshojnë përkohësisht moshën tonë biologjike, por ndryshimi mund të mos jetë i përhershëm dhe mund të kthehet me kalimin e kohës. Sipas studimit, stresi mund të jetë emocional, fizik, mjedisor ose çdo formë tjetër.
Studimi është publikuar në revistën Cell Metabolism. Studimi përdori një reaksion kimik metilimi të ADN-së për të vëzhguar ndryshimet në moshat biologjike të minjve dhe burrave. U krijuan situata stresuese fizikisht dhe mjedisore dhe u vunë re ndryshime në orën biologjike.
Çfarë gjeti studimi?
Në një eksperiment, u krye një procedurë kirurgjikale për të çiftuar dy minj, njëri tre muajsh dhe tjetri 20 muajsh. Të dy duhej të kishin një qarkullim të përbashkët. Duke qenë një situatë stresuese fizike, studiuesit vunë re se mosha biologjike e minjve të rinj u rrit relativisht shpejt. Megjithatë, kur dy minjtë u ndanë në fund të eksperimentit, mosha biologjike e minjve më të rinj u rikthye në origjinal.
Shkencëtarët e përfshirë në studim prisnin të njëjtat rezultate tek njerëzit që kalonin situata stresuese fizikisht ose emocionale, të tilla si kryerja e një operacioni urgjent, vuajtja nga COVID-19 ose rikuperimi nga sfidat pas lindjes. Një tendencë e ngjashme u vu re në rastet e mësipërme, ku mosha biologjike u rikthye në bazë brenda ditëve pas procedurës ose pasi kishte kaluar ngjarja stresuese.
Studimi sugjeroi që, ndryshe nga mosha kronologjike, mosha biologjike tregon rrjedhshmëri dhe mund të luhatet me ndryshimin e rrethanave, të brendshme ose të jashtme. Ai gjithashtu tregoi se stresi ekstrem mund të rrisë gjithashtu rrezikun e vdekshmërisë. Sipas disa ekspertëve të cituar, mosha biologjike mund të veprojë si një parametër për të kuptuar stresin dhe mënyrat për të marrë lehtësim prej tij.
Çfarë mund t’i bëjë stresi trupit tuaj?
Stresi është një reagim emocional dhe fizik ndaj disa faktorëve stresues të brendshëm ose të jashtëm. Ajo është e lidhur me lirimin e kimikateve të quajtura kortizol dhe adrenalinë që mund të sjellin ndryshime të papritura fizike si rritja e rrahjeve të zemrës, rritja e ritmit të frymëmarrjes, rritja e presionit të gjakut, tensioni i muskujve dhe ndryshime të tjera. Ka gjëra të tjera që stresi mund të bëjë:
-Përkeqësimi i astmës
-Shpërthimi i problemeve gastrointestinale
-Rënia e flokëve
-Dhimbje koke
-Sheqeri i lartë në gjak
-Pagjumësia
-Komplikimet e shtatzënisë
