Qeveria franceze ka zbuluar projekt-buxhetin e saj për vitin 2025 të enjten në Paris gjatë një konference për shtyp. Është një temë prekëse duke pasur parasysh se deficiti tronditës i Francës parashikohet të arrijë më shumë se 6% të PBB-së së saj deri në fund të vitit, më i lartë se pothuajse të gjitha vendet e tjera europiane.
Qeveria e re e kryeministrit francez Michel Barnier është nën presionin e tregjeve financiare dhe Bashkimit Europian për të balancuar buxhetin e saj. Qëllimi afatgjatë i këtyre shkurtimeve është të ulin deficitin në 3%, sipas rregullave të buxhetit të BE-së. Qëllimi i qeverisë është të ulë 60 miliardë euro vetëm në vitin 2025 ose 2% të PBB-së së saj, një shumë e paprecedentë.
Masat duhet të ulin deficitin e vendit në 5 për qind të PBB-së së tij vitin e ardhshëm, sipas autoriteteve franceze. Ministri i sapo emëruar i Ekonomisë, Antoine Armand njoftoi një shkurtim marramendës prej 40 miliardë eurosh në shpenzimet publike që do të mbulojnë të gjitha ministritë, një masë jopopullore brenda qeverisë. Antoine Armand premtoi se këto shkurtime nuk do të mbysin rritjen ekonomike ose nuk do të ndikojnë në familjet e klasës së mesme dhe të ardhura më të ulëta.
Shteti do të jetë më i prekuri me më shumë se 20 miliardë euro shkurtime shpenzimesh. “Ne duhet të bëjmë më mirë me më pak staf. Ne po propozojmë rreth 2200 shkurtime të vendeve të punës, të ndara midis ministrive dhe operatorëve shtetërorë,” tha ministri i buxhetit, Laurent Saint Martin, i cili premtoi “ulje të synuara” dhe “shkurtime jo pa dallim”.
Sektori i arsimit do të jetë sektori më i prekur me më shumë se 4,000 pozicione mësimdhënëse që do të shkurtohen. Nga ana tjetër, ministri i Buxhetit premton “rritje të konsiderueshme për të forcuar sovranitetin dhe sigurinë, veçanërisht në sektorin e drejtësisë dhe Forcat e Armatosura”. Buxheti i Ministrisë së Sporteve do të pësojë gjithashtu shkurtime të konsiderueshme të justifikuara deri në fund të periudhës së Lojërave Olimpike.
Pjesa tjetër e 20 miliardë eurove do të vijë nga rritjet e taksave “të jashtëzakonshme dhe të përkohshme”. Rritja e taksave do të përfshijë të ardhurat më të pasura (mbi 250,000 euro në vit për një person të vetëm) për tre vjet. Kjo masë duhet të gjenerojë 2 miliardë euro shtesë në vitin 2025.
Më shumë se katërqind nga korporatat me të ardhurat më të larta që kanë një xhiro prej më shumë se 1 miliardë euro do t’i nënshtrohen një tatimi korporativ prej 20%. Kjo taksë duhet të sjellë 8 miliardë euro në vitin 2025. Shkalla e saj do të reduktohet vitin e ardhshëm, për të sjellë 4 miliardë euro të ardhura në vitin 2026. Megjithatë, Këshilli i Lartë për Financat Publike, një institucion i pavarur, e cilësoi projekt-buxhetin si tepër optimist.
Sektori i aviacionit do të paguajë gjithashtu një çmim me gjoba më të ashpra ekologjike dhe një taksë për biletat e linjës ajrore. Nga ana e energjisë, taksa e energjisë elektrike (TICFE), e cila ishte ulur gjatë krizës energjetike, do të rritet në shkurt.
Dikur ishte rreth 33 euro për MWh. Në vitin 2025 çmimi do të rritet në “rreth 50 euro për MWh”, njoftoi Ministria e Ekonomisë, duke siguruar që faturat e energjisë elektrike nuk do të rriten për shumicën e familjeve për shkak të rënies së çmimit të tregut.
Megjithëse qeveria pretendoi se ishte e hapur për debat brenda parlamentit, peizazhi aktual i fragmentuar politik mund ta shtyjë kryeministrin Michel Barnier të miratojë tekstin pa votim, duke përdorur nenin 49.3 të diskutueshëm të kushtetutës franceze./Scan